Een poosje terug schreef ik al dat er een hoop dingen zijn die je zeker wel moet doen op het moment dat je je relatie gaat openen. Dat heeft natuurlijk een tegenhanger. Uitvoerig uitgeprobeerd door veel ervaringsdeskundigen lees je hier wat je beter kunt laten wanneer je begint aan open relaties.
Afspraken niet nakomen
Het lijkt zo simpel: je hebt afgesproken dat je, wanneer je voor het eerst een afspraakje hebt en je vaste lief zit thuis nagelbijtend op de bank, om half twaalf thuis bent. Doe dat ook gewoon. Hoe leuk je date ook is. Hoe graag je ook langer wil blijven.
En dan is dit nog een vrij onschuldig voorbeeld. Of het nou gaat over welke fysieke handelingen wel of niet, of dat het gaat over hoe vaak per maand je je nieuwe liefjes ziet: het is in deze nieuwe situatie belangrijk om vertrouwen op te bouwen, dus houd je aan afspraken die je samen hebt gemaakt. Dat geldt natuurlijk ook voor alle betrokkenen.
Aan de andere kant hoort daar ook bij dat jullie afspraken realistisch voor je zijn. Als je partner bijvoorbeeld elk uur een lief whatsappje wil terwijl jij op date bent, ga dan na: kan ik dit doen en wil ik dit doen?
Laks zijn met veiliger vrijen
Afspraken over veiliger vrijen verdienen een speciale vermelding. Over veel dingen zijn polyamoristen het onderling niet eens, maar vrij unaniem zijn ze over veiliger vrijen: daar moet je gewoon niet mee klooien. Door op een dronken avond even toch geen condoom om te doen heb je niet alleen jezelf. Je vaste partner, diens losse partners, en de liefjes van je date: met een beetje pech hebben ze er allemaal last van. Of het nou een SOA of een ongeplande zwangerschap is.
De mores: condoomgebruik met losse contacten is normaal. Spreek duidelijk af of dit alleen geldt voor penetratie (vaginaal, anaal?) of ook voor orale seks, en of je wat veiliger vrijen betreft onderscheid wil maken tussen pijpen en beffen. “We doen altijd alles veilig” is te onduidelijk, wat me brengt op:
Aannames doen
Als het goed is heb je vorige keer al gelezen dat je elkaar per ongeluk pijn gaat doen. Dat komt meestal door onbewuste aannames. Je merkt vaak pas dat je aannames doet op het moment dat je aannames niet kloppen. En het is ook logisch dat je die aannames hebt: het sprookje van de monogame relatie schrijft je voor dat je door romantiek bevangen bent en elkaar spontaan zonder woorden door en door begrijpt.
‘Helaas, we begrijpen elkaar vaak voor geen meter.’
Helaas, we begrijpen elkaar vaak voor geen meter. Hoewel dat voor iedereen opgaat, ongeacht je relatiestijl, komen onbewuste aannames duidelijker en sneller naar voren wanneer je je relatie opent. Uitspraken als “jij bent en blijft de belangrijkste voor mij”, “ik ben vanavond op tijd thuis” of “ik wil gewoon vrij zijn” zijn voor héél veel verschillende interpretaties vatbaar. Dat levert op dat jij met op tijd thuis zijn bedoelt dat je in je eigen bed slaapt, terwijl je partner er vanuit ging dat je voor tienen weer thuis bent. Met als resultaat een hoop frustratie en gedoe.
Er zijn drie dingen die je kunt doen om het jezelf makkelijker te maken. De eerste is: wees concreet in wat je bedoelt. Zeg je dat je hoopt op een intieme connectie tijdens je date, maak dan concreet wat dat voor je betekent (Goede gesprekken? Een flirterige sfeer? Seks? En wat voor seks dan?). Dat is spannend en kan lijken alsof je spontane magie opblaast, maar niets is minder waar. Door duidelijk te zijn maak je het mogelijk voor jezelf.
Ten tweede kun je het tegenkomen van je aannames zien als een onderdeel van je leerproces. Het is niemands schuld dat jullie dit ene pijnpunt niet zagen aankomen. Nu weet je ervan en houden jullie er een volgende keer rekening mee. Dat maakt je open relatie uiteindelijk een stuk makkelijker.
Ten derde kun je je actief opstellen in het achterhalen van wat jij en je partner ieder precies bedoelen. In die tweewekelijkse evaluatiegesprekken (weet je nog?) onderzoek je wat je precies bedoelt met “seks en liefde staan voor mij los van elkaar” of “ik word gewoon superjaloers als ik jou met ’n ander zie”. Elkaar veel vragen stellen en proberen te begrijpen wat ieders beweegreden is, helpt.
Elkaar als bezit zien
Vaak hoor ik mensen in mijn praatgroepen zeggen: “Ik mag ook seksuele contacten met anderen hebben, zegt mijn partner”. Ik schrik daar altijd een beetje van. Als ik stel dat ik iets wel of niet ‘mag’, impliceert dat dat mijn partner meer zeggenschap heeft over mij en mijn manier van relateren dan ik, alsof ik eigendom ben van mijn partner.
Het duidt erop dat de monogame norm binnen de relatie belangrijker is dan jij en je verlangens. Je voelt hem al aankomen: dat is niet handig. Jullie zijn namelijk gelijkwaardige, volwassen mensen, die ieder evenveel inbreng hebben in hoe je relatie eruit ziet. Natuurlijk is er tijd nodig om te wennen aan nieuwe ideeën, maar je bent ieder een individu. Je bent niet elkaars bezit en de één is niet de baas over de ander, ook al heb je een creatief idee van hoe je relaties wil doen.
Het privilege van een tweetal doorduwen
‘Gebruik je date niet als relationeel speelgoed: voor jouw vertier en zonder investering van jouw kant.’
Als jij en je vaste lief ergens niet uitkomen, lijkt het logisch om je open relatie even stil te zetten. Je bent immers druk bezig met onderzoeken en jullie hebben tijd nodig om de (onbewust en onbedoeld) gemaakte fouten recht te zetten en vertrouwen te herstellen.
Maar denk je eens in hoe dat voelt voor die Tinderdate, met wie je afgelopen vier weken elke week een avond hebt gespendeerd? Diegene zonder verdere info en waarschuwingen vooraf afwimpelen met de boodschap: “mijn primaire lief heeft aandacht nodig, dus ik moet stoppen met jou” is hard en niet oké. Je behandelt je Tinderdate daarmee als relationeel speelgoed: voor jouw vertier en zonder investering van jouw kant.
Omdat jij toevallig samen met je partner bent, zegt dat niet dat je voor andere mensen kunt beslissen en hun regels kunt opleggen die je zonder hen hebt gemaakt. Je kunt dit voorkomen door bestaande afspraken duidelijk te communiceren naar je nieuwe dates. Komen er nieuwe afspraken bij? Dan is het belangrijk inspraak te geven aan iedereen die erbij betrokken is.
Het klinkt allemaal wat zwaar, maar uit ervaring kan ik je vertellen dat ik deze don’ts liever had gehoord voordat ik aan een open relatie begon. Ik hoop dat ’t je helpt in je relationele avontuur!
Roos Reijbroek is relatiecoach en expert op het gebied van open relaties en polyamorie. Onder de naam De Meerminners organiseert ze praatgroepen, inloopspreekuren, geeft ze personal coaching en treedt ze op als publiek spreker.