Het relatiebureau in de vorige eeuw

Een persoonlijk verhaal van Jan Weeber.

Ben je op zoek naar een partner, dan kun je in de huidige digitale wereld te kust en
te keur. Hele volkstammen swipen van links naar rechts en omgekeerd op hun
mobiele telefoon, om die ene ideale man of vrouw te vinden. Het wemelt van de Apps
waarop dat kan, zoals Tinder, Grindr, The Inner Circle, Lexa, Parship, E-Matching,
Badoo enzovoort. Vooraf maken zoekenden een profiel aan, beslissen welke foto ze
erbij willen hebben staan, geven enkele voorkeuren aan en vervolgens beslist de
zogenaamde elo-rating welke personen je voorbij ziet komen op je smartphone. Hoe
vaker jouw profiel wordt aangeklikt, hoe hoger je ranking. Mensen met een even
hoge ranking als die van jou worden aan je voorgesteld.
In de vorige eeuw was dat er allemaal nog niet. Ik schrijf hier het jaar 1982.
Ondergetekende was op dat moment zonder partner. Dat wilde ik echter niet en dus
was het kiezen hoe de zoektocht naar een vrouw kon worden ingezet. Uiteraard was
het mogelijk om ’s avonds naar een café te gaan en daar eens rond te neuzen wie
interessant genoeg er uit zag om aan te spreken. Nu ben ik niet een type om in een
bar rond te hangen. Social talk is nu eenmaal niet mijn sterkste punt.
Een andere mogelijkheid was destijds om lid te worden van één of andere vereniging
of kerk. Plekken dus waar mensen samen komen om hun hobby of religie uit te
oefenen. Dat stuitte weer op een andere persoonlijke eigenschap; ik ben daar te
zakelijk voor ingesteld. Kom ik bij een, in mijn geval, basketbalvereniging, dan kom ik
daar om te basketballen. Een derde helft, ik deed het wel eens, maar meer om
anderen een plezier te doen, dan vanwege mijn eigen interesse. En gelovig, dat ben
ik wel, maar dat is dusdanig persoonlijk dat de gezamenlijke beleving ervan mij
tegenstaat.


En dan was er nog een derde mogelijkheid. Kranten stond in die tijd propvol met
contactadvertenties. Ik heb dat altijd een apart verschijnsel gevonden, daar veel
mensen die een partner zochten gewag maakten van zoveel veel hobby’s en
eigenschappen, dat ik mij afvroeg of ze überhaupt wel tijd overhielden voor een
serieuze relatie. Daarbij gezegd dat ik destijds in een Drents dorpje lesgaf, waar
iedereen elkaar kende en ik het niet zag zitten om me op deze wijze te etaleren.
Nu stonden er in de kranten, behalve contactadvertenties, ook grotere annonces van
relatiebureaus met een landelijke dekking in. Eén daarvan was Stichting Centrum
Europa, dat later werd omgedoopt in Stichting Date. Die werkte met consulentes, die
in de wat grotere steden kantoor hielden. Ik besloot het erop te wagen, hoewel het
me een rib uit mijn lijf zou gaan kosten. Het jaartarief bij een dergelijk bureau hing af
van het inkomen van de client en bedroeg in mijn geval meer dan negenhonderd
gulden. Toen ik niet meteen succes had, heb ik me ook nog laten inschrijven bij een
tweede bureau, voor vrijwel hetzelfde tarief.


De inschrijving was een proces van ongeveer een uur. Samen met de consulente
maakte ik een profiel op van mijzelf. Ze probeerde te achterhalen wat voor iemand ik
was, wat ik in het leven deed en wenste, en wat voor type partner ik zocht. Na dat
gesprek zou zij het samenvatten en er vervolgens een verhaaltje van maken, dat mij
zo realistisch mogelijk beschreef. Achteraf bezien is dat niet voor de volle honderd
procent gelukt, maar daar kan ik nu, met mijn vrouw, hartelijk om lachen. Dat profiel kwam te staan in het nieuwe partnerboek. Want zo was de opzet. Na het
intakegesprek ontving ik een klapper, waarin de profielen van honderden vrouwen
stonden vermeld. Let wel: zonder foto. Dit om een vleeskeuring te voorkomen.
In die tijd was het nog heel normaal om contant te betalen, ook grote bedragen. Na
de overhandiging in briefjes van honderd ging ik weer huiswaarts. Overigens heb ik
het hoge tarief ook als een voordeel ervaren. Daardoor werden avonturiers op
afstand gehouden, was mijn mening. Thuisgekomen heb ik heel wat rondgesnuffeld
in het partnerboek, alsof het een snoepwinkel betrof. Toch vielen er ook al heel snel
veel potentiële partners af. Dat was het gevolg van de beschrijvingen van karakter,
toevoegingen over iemands uiterlijk (wel degelijk), leeftijden, en wat er zoal door de
dames werd gevraagd. De torenhoge ambities logen er geregeld niet om. Alles heeft geleid tot een aantal ontmoetingen, totdat ik de ware tegenkwam.


Allereerst ging ik op reis naar het midden van het land waar ik een leuke jonge dame
met een zoontje ontmoette. We hadden meteen een hoop lol met elkaar, maar
uiteindelijk bleek ze nog niet klaar voor een serieuze relatie. De tweede dame had in
haar profiel beschreven dat ze een vredelievend persoon was. Toch kwam ik er in
het gesprek achter, dat ze met haar vorige partner bokswedstrijden bezocht. Als ik
iets niet rijmen kan, dan valt iemand af. Tussendoor kreeg ik nog een vrouw aan de
telefoon die gewoon te graag wilde. Alles was goed wat ik zei. De vierde was er
eentje die om de paar zinnen Jezus erbij haalde en kerkgang gewoontevorming
noemde. Af door de zijdeur dus.


Vervolgens was er het schot in de roos. Wetend dat ik niet van de social talk ben:
met deze jonge vrouw zat ik bij de eerste kennismaking maar liefst twee uur lang aan
de telefoon. Wat goed is komt snel wordt wel gezegd, soms weet je het gewoon.
Waarom? Daarom! Na twee weken vroeg ik haar ten huwelijk en na zevenendertig
jaar zijn we nog altijd heel gelukkig met elkaar. We hebben twee knappe, ontzettend
lieve dochters gekregen, die beide liefhebbende partners hebben ontmoet en we zijn
opa en oma van een kleinzoon.


Een relatie zoeken in de vorige eeuw, wat ging dat destijds zonder computers
allemaal anders. Nu zijn er stellen die elkaar op Tinder hebben gevonden. Toch denk
ik ook wel eens dat de kans op avonturiers daardoor nogal groot is. En dat het vooral
om een sekspartner te doen is. Dat er niet achter de schermen door medewerkers
van zo’n app serieus naar passende partners is gezocht. Niet door algoritmes, maar
door persoonlijke gesprekken, zoals een goed relatiebureau dat destijds deed.
Echter, ook toen bleef het mensenwerk. Want ook toen waren er teleurstellingen,
mensen die een ander niet aanvoelden of zich onbeschaafd of onnadenkend
gedroegen. Dat is van alle tijden. Maar komt het tot die ene, die het voor je is, wees
dan de beste versie van jezelf en koester de liefde die je ervaren mag!


Jan Weeber