Vrouwelijke seksualiteit en dan met name het vrouwelijk orgasme, blijven voor veel onderzoekers een mysterie. Waar het mannelijk orgasme weinig aan de verbeelding overlaat – sperma zorgt immers voor nageslacht – lijkt het vrouwelijk orgasme, naast genot, geen direct doel te dienen. [1] Wetenschappers hebben derhalve verschillende verklaringen aangedragen voor het vrouwelijk orgasme: van de theorie dat het vrouwelijk orgasme bijdraagt aan de voortplanting, [2] tot de feministische stelling dat vrouwen simpelweg recht hebben op seksueel genot, ook als het geen voortplantingsdoel treft. [3] Sinds de tweede feministische golf heeft het ‘recht’ op seksueel genot voor de vrouw gezorgd voor meer aandacht voor het vrouwelijk orgasme. In meerdere vrouwen- en mannenbladen wordt hier aandacht aan besteed, en ook op het internet vind je meerdere artikelen of blogs over het recht op genot voor de vrouw, met als extraatje diverse tips, tricks, technieken en suggesties voor het bereiken van een vrouwelijk orgasme.[4] Waar het vrouwelijk orgasme vroeger ondergeschikt leek aan dat van de man, lijkt deze toename in aandacht te indiceren dat het vrouwelijk orgasme ondertussen aan terrein heeft gewonnen. Hoewel ikzelf, als vrouw, seksueel plezier voor vrouwen alleen maar toejuich (meer, meer, meer!), kan deze beklemtoning op het vrouwelijk orgasme ook nog een ander effect hebben. Want wat nu als het niet lukt? Sommige vrouwen hebben moeite met klaarkomen, [5] om allerlei verschillende redenen.
‘Seksueel genot wordt over het algemeen gelijk gesteld aan het hebben van een orgasme.’
Ook vrouwen die geen moeite hebben met klaarkomen, kunnen tijdens seksueel contact soms doen alsof ze klaarkomen (het faken van een orgasme). In dit artikel worden drie mogelijke verklaringen gegeven voor het faken van een orgasme door vrouwen. In onze moderne tijd hebben we seks om andere redenen dan alleen voortplanting. We hebben (onder andere) seks uit nieuwsgierigheid, voor plezier, om gezond en fit te blijven, om te experimenteren, uit vriendschap of uit liefde. Meer aandacht besteden aan seksueel genot is natuurlijk geweldig. Het is fijn wanneer seks voor alle betrokken partijen plezierig en fijn is. Wat is dan nu het probleem? Seksueel genot wordt over het algemeen gelijk gesteld aan het hebben van een orgasme. Dit betekent dat seks pas leuk, plezierig en vooral goed is wanneer iedereen die meedoet aan de seksuele activiteit ook klaarkomt. Het orgasme wordt gedefinieerd als het doel van én de maatstaf voor succesvolle seks, [6] niet klaarkomen betekent derhalve dat de seks niet geslaagd is. [7] Het hebben van succesvolle seks heeft te maken met de maakbaarheid van succes: we geloven in persoonlijk geluk waarvoor we zelf verantwoordelijk voor zijn. Onderdeel van dit geluk is het hebben van een fantastisch seksleven, en dus van fantastische orgasmes. De nadruk op het hebben van geweldige, mind-blowingseks kan, in ieder geval binnen heteroseksuele relaties, [8] zorgen voor hoge verwachtingen en een hoge prestatiedruk, zowel bij vrouwen als bij mannen. Je niet laten beïnvloeden door al deze sociale verwachtingen, en alle spanning en druk van je af te laten glijden, om vervolgens te genieten van een orgasme, kan heel moeilijk zijn. Sommige vrouwen faken daarom hun orgasme om zo te voldoen aan alle sociale verwachtingen en sociale regels.
Daar komt bij dat het mannelijk orgasme wordt beschouwd als simpel en natuurlijk, terwijl het vrouwelijk orgasme wordt gezien als ‘ingewikkeld’, ‘lastig’, en ‘moeilijk te bewerkstelligen’. Het gevolg hiervan is dat het vrouwelijk orgasme eerder dan het mannelijk orgasme wordt gezien als iets dat werk en moeite kost. Van de heteroseksuele man wordt niet alleen verwacht dat hij deze moeite en arbeid in het vrouwelijk orgasme steekt, maar dat hij van nature ‘seksueel vaardig’ is op dit gebied. Dit sociale idee zou kunnen voortkomen uit het (foutieve) denkbeeld dat mannen van nature seksueel actieve wezens zijn en vrouwen van nature seksueel reactieve wezens. Dit betekent dat mannen acteren en vrouwen enkel reageren (react)op de seksuele prikkels die de man afgeeft. Dus, in heteroseksuele relaties geldt, om vrouwen te laten klaarkomen hebben mannen bepaalde seksuele vaardigheden en technieken nodig. Het tonen van deze ‘sexpertise’ kan soms zelfs worden gelinkt aan de masculiniteit van de man: het lijkt alsof je pas een echte vent bent als je je vrouw kan laten klaarkomen. [9] Wanneer het dan niet lukt, kan dit leiden tot grote teleurstellingen en negatieve gevoelens. Een tweede verklaring voor het faken van orgasmes is dan ook dat vrouwen hun seksuele partners vaak niet willen kwetsen, zijn expertise op seksueel gebied willen bevestigen en de man als het ware willen ‘belonen’ voor de moeite die hij erin heeft gestoken, [10] door in ieder geval te doen alsof zij klaarkomen.
‘Het orgasme past in het seksuele script en duidt vaak het doel of het einde van de seksuele activiteit.’
Kort gezegd houdt dit in dat heteroseksuele vrouwen op twee niveaus de druk kunnen voelen om klaar te komen: in eerste instantie om aan maatschappelijke en relationele verwachtingen te voldoen, namelijk het ervaren van fantastische en geweldige seks (lees: orgasmes) en in tweede instantie niet alleen om de seksuele skills en dus masculiniteit van de man met wie ze het bed delen te bevestigen, maar ook om te voorkomen dat hij gekwetst wordt. Dit kan leiden tot veel druk en spanning in de slaapkamer. Om onvervulde verwachtingen, onvrede en teleurstellingen op al deze niveaus te voorkomen, kiezen sommige vrouwen ervoor om hun orgasme te faken.
Een derde grond voor het faken van orgasmes heeft te maken met een sociologische benadering die het ‘seksuele script’ heet. Het seksuele script is een theorie die uitlegt hoe seksuele activiteiten volgens bepaalde regels en cognitieve schema’s worden georganiseerd. Het uitgangspunt van deze theorie is dat alle sociale gedragingen producten zijn van geïnternaliseerde sociale regels. [11] Dit betekent dat mensen seksueel gedrag uiten conform aan de sociale verwachtingen van een bepaalde cultuur. In een onderzoek naar seksueel gedrag bij heteroseksuele stellen wordt duidelijk dat mannen en vrouwen zich beiden conformeren aan een ‘script’: zij komt eerst klaar, vervolgens hij – of beiden tegelijk – maar uiteindelijk indiceert het mannelijk orgasme het einde van de seks. De mannelijke en vrouwelijke respondenten in dit onderzoek geven ook aan dat zij zich tijdens seksueel contact verplicht voelen om een dergelijk ‘script’ te volgen. [12] Het orgasme past in het seksuele script en duidt vaak het doel of het einde van de seksuele activiteit; het wordt niet voor niets de climax genoemd. Hetzelfde onderzoek geeft aan dat zowel vrouwen als mannen een orgasme kunnen faken omdat ze niet weten op welke manier ze anders de seksuele activiteit tot een einde kunnen brengen. Voor hen is het orgasme de enige sociaal acceptabele reactie op het beëindigen van een seksuele activiteit. [13]
‘seksueel contact lijkt echter meer op het volgen van een sociaal verantwoord schema dan op een plezierige activiteit.’
Samengevat zijn er dus drie redenen te noemen voor de vraag waarom vrouwen (en sommige mannen) een orgasme faken: (1) om aan de verwachting van het hebben van succesvolle seks te voldoen, (2) om seks te beëindigen en (3) om zowel de relatie als de partner af te schermen van teleurstellingen en zijn seksuele vaardigheden – of zelfs zijn mannelijkheid – te bekrachtigen. Dit betekent niet dat er niet meer redenen zijn voor vrouwen (en ook mannen) om hun orgasme te faken. Elk seksueel contact, elke relatie en elke persoon is anders; ieder heeft zijn eigen ervaringen, eigen motivaties, eigen perspectief en zijn eigen verhaal. Op basis van deze verklaringen lijkt seksueel contact echter meer op het volgen van een sociaal verantwoord schema dan op een plezierige activiteit. Dat is jammer, want seksueel contact zonder een orgasme kan ook heel fijn zijn. Laat sociale verwachtingen buiten staan, en behandel seks als een geweldig dessert: proef en geniet, maar stop als je niet meer kunt of wilt. Dit heeft niets te maken met de kwaliteiten van de chef; soms zit je gewoon vol. Natuurlijk is het belangrijk om uitgebreid en evenwaardig aandacht te besteden aan elkaars genot, maar het niet bereiken van een orgasme betekent niet per se dat het seksuele contact gefaald heeft. Misschien hebben jullie samen een nieuw stukje huid ontdekt. Of iets nieuws en spannends geprobeerd. Of eigenlijk gewoon heel veel pret gehad omdat een ervaring niet helemaal liep zoals gepland. Mind-blowing, indrukwekkende, fantastische, tenenkrommende seks is fantastisch. Maar genieten van elkaars nabijheid, nieuwsgierigheid, lichaam en opwinding is soms evenzo geweldig.
Bronvermeldingen:
- IFLScience.com
- Blackledge, C. (2003). Het verhaal van V. Het boek dat begint waar De Vagina Monologen ophouden. Amsterdam: Uitgeverij M.; Baker, R. R., & M. A. Bellis. (1993). Human sperm competition: Ejaculate manipulation by females and a function for the female orgasm. Animal behaviour, 46(5). pp. 887-909.
- Koedt, A. (1970). The myth of the vaginal orgasm. Retrieved on 03-11-2015 from UICl
- Women’s Health; Esquire; EasyToys; AD
- Both, S., Rossmark, M. & E. T. M. Laan. (2004). Orgasmeproblemen bij de vrouw: Een cognitief gedragstherapeutische behandeling. Dth: kwartaalschrift voor directieve therapie en hypnose, 24(2). pp. 64-73.
- Potts, A. (2000). Coming, coming, gone: A feminist deconstruction of heterosexual orgasm. Sexualities, 3(1). pp. 55-76.
- Jackson, S. & S. Scott. (2007). Faking like a woman? Towards an interpretive theorization of sexual pleasure. Body & Society, 13(2). pp. 95-116.
- Ik kan geen uitspraken doen over de prevalentie en/of de motivatie voor het faken van orgasmes binnen de LHBTI+ gemeenschap. Het zou erg interessant zijn om hier onderzoek naar te doen.
- MeesterMinnaar.nl
- Braun, V., N. Gavey & K. McPhillips. (2003). The ‘fair deal’? Unpacking accounts of reciprocity in heterosex. Sexualities, 6(2). pp. 237-261.
- Simon, W. & J. H. Gagnon. (1986). Sexual scripts: Permanence and change. Archives of sexual behavior, 15(2). pp. 97-120; Gagnon, J. H. (1990). The Explicit and Implicit Use of the Scripting Perspective in Sex Research. Annual Review of Sex Research, 1(1). pp. 1-43.
- Muehlenhard, C.L. & S. K. Shippee. (2010). Men’s and Women’s Reports of Pretending Orgasm. The Journal of Sex Research, 47(6). pp. 552-567. DOI: 10.1080/00224490903171794
- Muehlenhard, C.L. & S. K. Shippee. (2010). Men’s and Women’s Reports of Pretending Orgasm. The Journal of Sex Research, 47(6). pp. 552-567. DOI: 10.1080/00224490903171794
